اربعین امری است که ریشه در قرآن کریم دارد و قرآن کریم میفرماید «واعدنا موسی ثلاثین لیله و اتممناها بعشر» این ریشه قرآنی اربعین است. به لحاظ حکمت عقلی هم بعضا اشاره شده است که اصولا در عدد 40 است که هر چیزی کامل و تتمیم میشود. برای مثال همین آیهای که اشاره شد و موضوع آن میعاد خداوند با حضرت موسی(ع) است. بر همین مبنای سرّ عدد 40 است که اهل سلوک و اهل معرفت برای جریان سلوک خودشان اربعین قرار میدهند. در مورد وجود مقدس امام حسین(ع) که یک شخص خاص الخاص عالم الوجودند و واقعه خاصی به واسطه شهادت ایشان در عالم اتفاق افتاده است، این اربعین جنبه کاملا ویژهای پیدا میکند. از جمله جنبههای ویژه اربعین اباعبدالله(ع) این است که در مورد اشخاص دیگر ولو انبیاء و اولیاء و بزرگان فقط اربعین اول بعد از وفاتشان گرفته میشود. ولی در مورد وجود مقدس امام حسین(ع) به دلیل ویژگی خاص ایشان و این تعبیر که زمین، آسمان، جمادات، گیاهان و حیوانات نیز در شهادت ایشان 40 شبانه روز عزاداری کردند، اربعین هر سال گرفته میشود. امام حسن عسکری(ع) در حدیث معروفی زیارت اربعین را یکی از پنج علامت مؤمن گفتهاند. اما به نظر میرسد تا این سالهای اخیر که به برکت انقلاب مبارک اسلامی و توسعه انقلاب اسلامی و آزادی کربلا که واقعه مهم عصر ماست و به برکت امام (ره) صورت گرفت، این مساله روشن نشده بود. انقلاب اسلامی موجب شد کربلا و حرم مطهر امام حسین(ع) و قبر و مضجع منور ایشان از اسارت طاغوتیان و کفار و منافقین آزاد شود؛ قبری که سرّ الله، وجه الله و حرم الهی است.